Тооро тухай домог

      Буряадууд анха түрүүн Хотогойто гэжэ нютагта байдаг байһанаа, һайн хаанай һамаргаанда, Гушаг хаанай боһолгоондо (хитад монгол дайнай үедэ) хойшоо орожо ерэһэн байна. Туурай гэжэ хүнэйхи Багшахы гэжэ дүүгэйхитэйгээ хамта ошобо. Зуураа харгыдаа Багшахань алагдажа, тэрэнэй хоер үхибүүтэй һамганиинь Туурай ахадаа хоер- гурбан жэл болоһон хойно Мурино станциин урдуур гаража ерэбэ.

     Иркутскын байһан газарта хоер жэл һуугаад, Туурай хуһан модоной ургажа захалхада, мүнөөнэй Култуктэ ерээд, хоер-гурбан жэл соо һуугаад, Тооро нютагта һуурижаа. Туурайн нэрээр анхан тэрэнэй һуурижаһан газар Тооро гэжэ нэрэтэй болоо.

       Туурай гурбан хүбүүтэй байгаа: һанхалан Заарин, Тэртэ, Бата. Тэртэ яһатанһаа тараашад-Яндан, Улаан горхондо, Ахада,Санагада бии юм гэлсэгшэ.

(Энэ домог 1993 ондо һургуулиин музейн гэшүүдээр бэшэжэ абагдаһан юм).