Сценарий обряда «Оро заһалга»
- Зулай сагаан Саяанһаа
Зурын залгаа хушуураад,
Мүнгэн үрэжэл талаараа
Мянган зоноо жаргуулаад,
Һайхан юм даа, Буряаднай
Һаруул эхэ нютагнай!
Шэнэ жэлээр!
Шэнын нэгээр!
Сагаан һараар, Сагаалганаар! Амар мэндээ!
- Сагаан һарамнай сахилзаһаар ерэбэл даа.
Сарюун һайхан таанадаа сагаан эдеэгээрээ угтанабди!
(сагаан эдеэ барина)
Хүндэтэ һайхан багшанараа, хадагаар золгожо, амаршалнабди!
(хадагаа барина)
- Хүндэтэ нүхэд!
Тоорын дунда һургуулиин арбадахи классай һурагшадай зүгһөө,
Таа бүгэдэндэ Сагаан һарын, халуун Амар Мэндээ!
Ерэжэ байһан Хонин жэлдэ
Энхэ элүүр,
Ута наһатай, удаан жаргалтай
Ажаһуухатнай, болтогой!
- Эртын урда холо сагһаа
Элинсэг хулинсагайнгаа сахижа ябаһан
Мүнхэ заяата уг изагуураа
Мартангүйгөөр һанажа ябаял!
- Мүнөө Сагаалганай найрта дашарамдуулан, «Оро заһалга» гэһэн арадайнгаа ёһо заншалтай танилсуулхымнай зүбшөөгыт!
- Сайн байна, хүндэтэ худа худагынар! Хүндэтэ түрын айлшад! «Ганса хүн-хүн болохогүй, ганса сусал гал болохогүй»,-гэһэн оньһон үгэ баталжа, мүнөөдэр хуби заяагаа ниилүүлжэ байһан хоер залуушуулайнгаа унтари заһахаа сугларбабди!
- Эдэ хоер залуушуулайнгаа ута наһа, удаан жаргал эдлэжэ, олон үри хүүгэдые түрэжэ, эбтэй эетэй һуухын түлөө арадайнгаа ёһолол болохо «Оро заһалга» эхилхэмнай гү!
- Эхилэе, эхилэе!
Бэлдэхэ: а) Бурханай урда зула бадарааха;
б) Гал гуламтадань тоһо үргэхэ;
в) Оро табиха (2 матрац, 2 подушка, 2 хүнжэл, 2 простынь, 2 покрывало, ковер). Урид орон дээрээ басаганай матрац табина, тиигээд хүбүүнэй, һүүлээрнь басаганй простынь дээрэһээнь хүбүүнэй, тиигээд хоер подушка, хүнжэл, покрувалаарнь хаана. Орон дээрээ ковероо үлгэнэ. Тиигээд хоер залуушуулаа орон дээрээ һуулгана. Үреэлнүүдээ хэлэнэ.
1. Хумяад табиһан орон соомнай
Хубитай хүбүүд түрэжэ байг лэ!
2. Эблүүлээд заһаһан орон соомнай,
Эрдэмтэй, бэлигтэй басагад түрэжэ байг лэ!
3. Хүбхэн зөөлэн дэрэ дээрээ
Толгойгоо табин унтахадаа,
Сагаан гое зүүдэ хаража,
Сагаан сэдьхэлтэй ябаг лэ!
4. Гоелтотой зөөлэн дэрэ дээрээ
Толгойгоо табин унтахадаа,
Зүүдэн соогоо залуушуулнай
Ажабайдалаа түсэблэжэ байг лэ!
5. Хүбэн сагаан хүнжэл соомнай
Хүбүүд олоор түрэжэ,
Хүн зонойнгоо дунда
Хүндэтэй мэргэн ябажа,
Хүсэ бэлиг ехэтэй,
Хүхюун жаргажа байг лэ!
6. үнгэ сагаан орон соомнай
Үхин үринэр түрэжэ,
Үетэн нүхэдэйнгөө дундахана
Үбдэхэ үбшэгүй,
Үльмы дээрээ үндэлзэн,
Үргэжэ танаа ябаг лэ!
7. Хамһажа заһаһан орон соомнай,
Хүхюутэй, дорюун хүбүүд, басагад түрэг лэ!
- Эблэржэ бэлдэһэн орон соомнай,
Эрдэм ухаатай хүбүүд, басагад түрэг лэ!
- Энэ хоер залуушуулнай
Олон жэлдэ эбтэй эетэй, олон үри хүүгэдые түрэхэнь болтогой!
- Түрэмнай түбхэн бүтэжэ,
Буурал аба эжын
Буян сагаан үреэл
Хэрэг дээрээ бэелжэ,
Зол жаргал түхөөн
Зохин оршохонь болтогой!
- Түрэ найрай түрүүшын шата,
Иигээд, тобшологдобо гээшэ!
Жэл бүри жэгдэ амгалан,
Он бүри омог дорюун
Сагаалжа, ногооржо байял даа!
Эрдэм бэлигэй, эрдэмэй харгыда
Эрхим шадамараар һурагты!
Аба эжыдээ, үетэн нүхэдтөө
Хододоо туһа хүргэжэ эбтэй эетэй ябагты!
Ута наһа, удаан жаргал
Арад зондоо үреэнэбди!
Хоймортоо дүүрэн
Табан хушуу малаа үдхэжэ,
Үнэр баян, элүүр энхэ
Сагаан сэдьхэлтэй
Байхамнай болтогой!
|